Khmer Movies

sam sameth

facebook.com-profile.php?id=100050251399574

ចលនាសង្គ្រោះជាតិ Cambodia National Rescue Movement - CNRM is in France.

41m

២៦ មករា ២០២៣ - 26 January 2023

អ្វីទៅជាមរតក ពី ហ៊ុន សែន សម្រាប់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយ?

What is Hun Sen's legacy for Cambodia?

តើក្រោយពីបានធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី ៣៨ ឆ្នាំមកហើយ ហ៊ុន សែន បានបន្សល់ទុកអ្វីខ្លះ ឲ្យប្រទេសកម្ពុជា និងប្រជារាស្ត្រខ្មែរ?

តទៅនេះ ជាការអត្ថាធិប្បាយដោយលោក សម រង្ស៊ី ស្តីពី មរតក ដែលលោក ហ៊ុន សែន បានបន្សល់ទុក ឲ្យប្រទេសកម្ពុជា និងប្រជារាស្ត្រខ្មែរ។

ក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័ស ពីប្រព័ន្ធកុម្មុយនីស្តនិយម មកប្រព័ន្ធមូលធននិយម ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩១ បាននាំមកនូវការលួចលក់ទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ ពីសំណាក់អតីតកម្មាភិបាល និងថ្នាក់ដឹកនាំ នៃរបបកុម្មុយនីស្ត មុនកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។ ដូចនៅប្រទេសរុស្ស៊ី ក្រោយឆ្នាំ ១៩៩១ ដែរ ព្រឹត្តិការណ៍បែបនេះ នៅប្រទេសកម្ពុជា បាននាំមកនូវការបង្កើតរដ្ឋម៉ាហ្វីយ៉ា (Mafia) គឺរបបដឹកនាំដោយចោរ ហើយដែលមានលក្ខណៈជារបបហ្វាស៊ីស។

ប្រទេសកម្ពុជា បានក្លាយទៅជាឋានសួគ៌ សម្រាប់ក្រុមចោរ និងជនឧក្រិដ្ឋផ្សេងៗទៀតជាច្រើន ដែលចង់គេចខ្លួន ពីនគរបាល ដែលតាមចាប់ខ្លួន ក្នុងប្រទេសកំណើតរបស់ពួកគេ។ ជនឧក្រិដ្ឋ និងជនទុច្ចរិតទាំងនោះ មកធ្វើសកម្មភាព តាមអំពើចិត្ត នៅប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារតែមានការការពារពីរដ្ឋអំណាចពុករលួយ។ សកម្មភាពខុសច្បាប់ទាំងនោះ មានជាអាទិ៍ ការជួញដូរគ្រឿងញៀន ការជួញដូរមនុស្ស និងការលាងលុយកខ្វក់ ដែលបានមកពីអំពើពុករលួយ និងពីសកម្មភាពខុសច្បាប់គ្រប់បែបយ៉ាង។ ក្នុងន័យហ្នឹងហើយ បានជាអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិ ឲ្យឈ្មោះរបប ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃ ថាជារបបចោរាធិបតេយ្យ គឺរបបដឹកនាំដោយចោរ។

របប ហ៊ុន សែន តែងតែអួតអាងពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ច មានអត្រាពី ៦ ទៅ ៧ ភាគរយ រៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងរយៈពេល ១០ ទៅ ១៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ តែកំណើនម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច លើក្រដាសបែបនេះ មានទិដ្ឋភាពអាក្រក់ជាច្រើន គួរឲ្យភ័យខ្លាច។ អភិវឌ្ឍន៍ដែលរបប ហ៊ុន សែន តែងតែលើកឡើងនោះ ជាអភិវឌ្ឍន៍ក្លែងក្លាយ ដែលមិនចំណេញដល់ប្រជារាស្ត្រឡើយ ពីព្រោះវាគ្មានសមធម៌ទាល់តែសោះ ហើយវាបណ្តាលមកពីការបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិធម្មជាតិជាច្រើន ដូចជាព្រៃឈើជាដើម។ ការបំផ្លាញព្រៃឈើ ការលុបបឹង និងការបូមខ្សាច់ បានធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់ ដល់បរិស្ថាន និងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ទូទាំងប្រទេស ជាពិសេស កសិករ ដែលមិនអាចធ្វើស្រែចំការបានដូចមុនទៀត។

ក្នុងវិស័យសង្គម ការជួញដូរមនុស្ស តាមរូបភាពពេស្យាចារ និងការជួញដូរគ្រឿងញៀន បានធ្វើឲ្យសង្គមជាតិ មានភាពវឹកវរ ដោយបាត់បង់សីលធម៌ ពីបរមបុរាណ។ អភិវឌ្ឍន៍ក្លែងក្លាយ ក្រោមរបប ហ៊ុន សែន បានចំណេញដល់បក្ខពួក ហ៊ុន សែន មួយក្តាប់តូចតែប៉ុណ្ណោះ ឯចំពោះប្រជាពលរដ្ឋច្រើនលើសលប់ នៅតែក្រដដែល។ រដ្ឋអំណាចសព្វថ្ងៃនេះ មិនអាចរំពឹងលើការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋបានទេ ហើយវាក៏មិនអាចមានស្ថេរភាពបានឡើយ។

មានសញ្ញា ២ ដែលបង្ហាញពីភាពទន់ខ្សោយ នៃសេដ្ឋកិច្ច ប្រទេសកម្ពុជា សព្វថ្ងៃ ៖

១- ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ជំពាក់លុយធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ច្រើនជាងគេបង្អស់ ក្នុងពិភពលោក បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រាក់ចំណូល។ ក្នុងពិភពលោក មិនមានប្រទេសណា ដូចប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃទេ ដែលប្រជាពលរដ្ឋ ជំពាក់លុយគេវណ្ឌក ដើម្បីគ្រាន់តែរស់ពីមួយថ្ងៃ ទៅមួយថ្ងៃ។ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ទូទាំងប្រទេស វិបត្តិបំណុលនេះ អត់មានច្រកចេញទេ។

២- ពលរដ្ឋរាប់លាននាក់ ត្រូវបង្ខំចិត្តចំណាកស្រុក ទៅធ្វើជាទាសករ នៅប្រទេសជិតខាង ពីព្រោះគ្មានជម្រើស ដោយសារតែមិនអាចរស់បាន នៅលើទឹកដីកំណើតរបស់ខ្លួន។ សព្វថ្ងៃនេះ មានពលករខ្មែរវ័យក្មេង ជាង ២ លាននាក់ ដែលរស់នៅយ៉ាងលំបាក នៅប្រទេសថៃ។ កាលពីមុនរបប ហ៊ុន សែន ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ មិនដែលជួបបញ្ហាចំណាកស្រុក បែបនេះទេ។

មរតកពី ហ៊ុន សែន ក្រោយពីគាត់បានធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី ៣៨ ឆ្នាំ មកហើយ គឺគ្រាន់តែបន្សល់ទុកនូវបញ្ហាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា និងប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ។

បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសជិតខាង ដែលគេបានប្តូរថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គេ ជាបន្តបន្ទាប់ ហើយមិនអនុញ្ញាតិ ឲ្យមនុស្សម្នាក់ដឹកនាំប្រទេស រាប់សិបឆ្នាំតែម្នាក់ឯង ដូច ហ៊ុន សែន ប្រទេសកម្ពុជា មានលក្ខណៈអន់ថយ ជាងប្រទេសជិតខាងឆ្ងាយណាស់។ ប្រទេសជិតខាងក្នុងតំបន់យើង គេមានជាងយើង ហើយគេជឿនលឿនជាងយើង ឆ្ងាយណាស់ ក្នុងគ្រប់វិស័យ ដោយសារតែគេចេះផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំរបស់គេ ជាបន្តបន្ទាប់។ ហ៊ុន សែន បានក្រាញអំណាច មកទល់នឹងសព្វថ្ងៃ ដោយសារតែការបង្ក្រាបយ៉ាងសាហាវឡើងៗ មកលើប្រជាពលរដ្ឋ ដែលទាមទារឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ។

របប ហ៊ុន សែន ដែលឈរលើអំពើពុករលួយ និងការគាបសង្កត់ប្រជាពលរដ្ឋ មិនអាចនៅជាប់លាប់បានយូរទៀតទេ។ អ្វីដែល ហ៊ុន សែន បានបន្សល់ទុកឲ្យប្រទេសកម្ពុជា ប្រៀបធៀបបានដូចជាគ្រាប់បែក ដែលនឹងផ្ទុះ នៅថ្ងៃខាងមុខ ជាមិនខាន។