sam sameth

Posted on: January 26, 2023
Viewed: 308

facebook.com-profile.php?id=100083177416354

ភ្លើងទៀន-Candlelight is in France.

1h

២៤ មករា ២០២៣ - 24 January 2023 - Hun Sen fascist-style regime.

ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃ ជាមេដឹកនាំ របៀប ហ្វាស៊ីស (Fasciste) ដូច មូសូលីនី (Mussolini) នៅប្រទេសអ៊ីតាលី ពីឆ្នាំ ១៩២២ ដល់ ១៩៤៥

យើងមិនត្រូវប្រើពាក្យ "កុម្មុយនីស្ត" ទៀតទេ ពេលនិយាយពីរបប ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃ។

តើរបបកុម្មុយនីស្ត និងរបប ហ្វាស៊ីស ខុសគ្នា យ៉ាងដូចម្តេច?

តើលក្ខណៈសម្គាល់ នៃរបបហ្វាស៊ីស មានអ្វីខ្លះទៅ?

តទៅនេះ គឺជាការពន្យល់ពីលោក សម រង្ស៊ី ដូចមានចុះក្នុងអត្ថបទ ជាភាសាបារាំង និងភាសាអង់គ្លេស និពន្ធដោយលោក សម រង្ស៊ី។

របប ហ៊ុន សែន ជា របប ហ្វាស៊ីស (Fasciste)

របបកុម្មុយនីស្ត (Communiste) និងរបបហ្វាស៊ីស (Fasciste) មានលក្ខណៈផ្តាច់ការដូចគ្នា គឺការលុបបំបាត់សេរីភាពទាំងអស់ របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយមានការគំរាមកំហែង ចាប់ដាក់គុក និងលួចសម្លាប់ ពលរដ្ឋណា ដែលហ៊ានប្រឆាំង និងតិទៀន របបផ្តាច់ការនោះ។ តែរបប ហ្វាស៊ីស ខុសពីរបបកុម្មុយនីស្ត ដូចតទៅ ៖

១- មានបុគ្គលតែម្នាក់ ជាមេដឹកនាំកំពូល ដែលប្រើអំណាចតាមតែអំពើចិត្ត របស់បុគ្គលនោះ ហើយដែលប្រព័ន្ធឃោសនារបស់រដ្ឋ លើកតម្កើង ជាអាទិទេព ឬមនុស្សម្នាក់ដ៏អស្ចារ្យ។ នៅប្រទេសអ៊ីតាលី ពីឆ្នាំ ១៩២២ ដល់ ១៩៤៥ មេដឹកនាំហ្វាស៊ីស មានឈ្មោះ Benito Mussolini។ ឯនៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ ចាប់ពីរដ្ឋប្រហារ ឆ្នាំ ១៩៩៧ មេដឹកនាំហ្វាស៊ីស មានឈ្មោះ ហ៊ុន សែន។ របប ហ្វាស៊ីស គឺមានការដឹកនាំដោយបុគ្គលតែម្នាក់ ខុសពីរបបកុម្មុយនីស្ត ដែលមានការដឹកនាំជាសមូហភាព តាមរយៈគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ឬការិយាល័យនយោបាយ របស់បក្សកុម្មុយនីស្ត។

២- ផ្ទុយពីរបបកុម្មុយនីស្ត ដែលជារបបសង្គមនិយម របបហ្វាស៊ីស គឺជារបបមូលធននិយម ដែលប្រមូលផ្តុំទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ ក្នុងកណ្តាប់ដៃមនុស្សមួយក្តាប់តូច។ មានមហាសេដ្ឋីមួយក្តាប់តូច ជាអ្នកហែហមមេដឹកនាំកំពូល។ ឯប្រជារាស្ត្រសាមញ្ញវិញ រស់នៅដោយក្រវេទនា។

៣- របបហ្វាស៊ីស តែងតែគាបសង្កត់កម្មករ និងវាយប្រហារសហជីពកម្មករ ផ្ទុយពីរបបកុម្មុយនីស្ត ឬសង្គមនិយម ដែលការពារកម្មករ និងពលករ ជាទូទៅ។

៤- ផ្ទុយពីរបបកុម្មុយនីស្ត ដែលបានបំបាត់ស្តេច របបហ្វាស៊ីស ទុកឲ្យមហាក្សត្រ នៅសោយរាជ្យ តែមហាក្សត្រ ក្រោមរបបហ្វាស៊ីស គឺជាស្តេចអាយ៉ង ធ្វើតែតាមបញ្ជាពីជនផ្តាច់ការ។ ឧទាហរណ៍ ៖ មហាក្សត្រចុងក្រោយ នៃប្រទេសអ៊ីតាលី ព្រះនាម Victor-Emmanuel III ជាស្តេចអាយ៉ង ធ្វើតាមបញ្ជា Benito Mussolini។ ឧទាហរណ៍មួយទៀត ៖ នៅប្រទេសកម្ពុជា មហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី ជាស្តេចអាយ៉ង ធ្វើតាមបញ្ជា ហ៊ុន សែន ហើយមិនដែលខ្វល់ពីទុក្ខវេទនា របស់ប្រជារាស្ត្រឡើយ។

៥- របបកុម្មុយនីស្ត តែងតែលុបបំបាត់សាសនា ដូចរបប ប៉ុល ពត ពីឆ្នាំ ១៩៧៥ ដល់ ១៩៧៩។ តែរបបហ្វាស៊ីស ដូចរបប Mussolini និងរបប ហ៊ុន សែន អនុញ្ញាតិឲ្យមានសាសនា (គ្រឹស្តសាសនា នៅទ្វីបអឺរ៉ុប ព្រះពុទ្ធសាសនា នៅទ្វីបអាស៊ី) តែរបប ហ្វាស៊ីស នេះ យកសាសនា ធ្វើជាឡប់ឡែ ដោយបានបញ្ចុះបញ្ចូល គំរាមកំហែង ឬទិញទឹកចិត្ត ថ្នាក់ដឹកនាំសាសនា ដូចជា សម្តេចប៉ាប នៅប្រទេសអ៊ីតាលី និងសម្តេចសង្ឃរាជ នៅប្រទេសកម្ពុជា សព្វថ្ងៃ។

សូមរំលឹកថា នៅទីបញ្ចប់ ជនផ្តាច់ការ Mussolini ត្រូវបានអ្នកស្នេហាជាតិ និងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ នៃប្រទេសអ៊ីតាលី កាត់ទោសប្រហារជីវិត ក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៥។